Spinoza over vrijheid en verantwoordelijkheid

0
370

Bekijk de afbeelding op ware grootteOp 02 november 2009 nam ik – met zijn toestemming – een aardig artikel over van Anton Jumelet, Hoofdredacteur van Qualia, het kwartaalblad van STUFF, de Studievereniging Faculteit Filosofie te Groningen. Dat betrof toen een aardige, laconieke beschrijving van de Spinozabear die 25 jaar geleden door de Spinoza Company op de markt was gebracht.

In het eerste nummer van de huidige jaargang [ jaargang 6, nr 1, p. 40-43] heeft hij een serieuzer artikel dat ik hier eveneens graag overneem: Vrijheid en verantwoordelijkheid. Noodzaak, vrije wil en moraliteit in Spinoza’s Ethica. Ik vind het een goed en relevant artikel.

Juist daar we hier op meerdere blogs discussie hebben gehad over Spinoza’s vrijheids-begrip, met name in verband verantwoordelijkheid en strafrecht, ben ik blij dit artikel – met dank aan Anton Jumelet – hier te kunnen plaatsen. Jumelet behandelt Spinoza filosofie en vrijheidsbegrip in het licht van discussie over het causaal determinisme, resp. necessitarianisme, enerzijds en vrijheid en verantwoordelijkheid anderzijds. Hij komt tot de opvatting: “Spinoza kan dus niet zo eenvoudig in een hokje van het hedendaagse vrije wil-debat gestopt worden;” om vervolgens  termen aan te dragen, waarbinnen dit wellicht toch wel lukt.

Lezing van harte aanbevolen. Toen ik het stuk hieronder plaatste, zag ik dat het wat lang is om aan het beeldscherm te lezen. Daarom heb ik het ook als pdf op benedictusdespinoza.nl geplaatst, zodat het desgewenst eenvoudiger te printen is.