… maar dat houdt iets
teleologisch én antropocentrisch.
Spinoza geeft op diverse plaatsen
in de Ethica – te beginnen in de Appendix van deel I – een
kritiek van het dominante en nogal teleologische en antropocentrische
denken over goed en kwaad. Dit werkt hij verder uit in de Praefatio
van deel IV en dat leidt dan tot zijn bekende 1e definitie van dat
deel IV: "Onder 'goed' zal ik datgene verstaan waarvan we zeker
weten dat het nuttig voor ons is."
Dit heeft tot nogal wat
commentaren geleid waarin Spinoza een hoge mate van utilitaristisch
denken verweten werd.
Nadat ik in een eerder blog
gewezen heb op een aanvechtbare interpretatie van J.H. Gunning,
vind ik het ook wel een vorm van Spinozistische honestas om te
wijzen op zijn ook goede begrip van Spinoza wat betreft dit
onderwerp. Zo bijvoorbeeld in voetnoot 77 waar hij schrijft:
