Het Letterkundig Museum heeft een goed initiatief – nog bedacht door de vorige directeur, Anton Korteweg: het Pantheon van schrijvers. In het (gerenoveerde) Letterkundig Museum, dat sinds 4 maart 2010 weer open is, worden in een permanente schrijversgalerij 100 grote Nederlandse schrijvers herdacht.
"Het Pantheon brengt alle hoogtepunten uit de Nederlandse literatuur in de meest brede zin bijeen. Het is een ode aan het literaire erfgoed van de Lage Landen."
Net zoals Vincent van Gogh, door opname in dit Pantheon, niet alleen meer de schilder is, maar ook als groot briefschrijver wordt geëerd, zo is ook Spinoza niet alleen meer de filosoof. Ook hij, hoewel in het Latijn schrijvend, is opgenomen in dit Pantheon.
De Nederlandse taal is terecht geen criterium. Erasmus schreef ook in het Latijn en Belle van Zuylen schreef overwegend in het Frans. Maar Erasmus schreef inderdaad ook literaire teksten in striktere zin, hetgeen je van Spinoza niet echt kunt zeggen.
Schrijversroem of populariteit was ook niet het criterium, want P.C. Boutens, Richard Minne, Herman Teirlinck, Henriëtte Roland Holst, Tip Marugg, Louis Ferron en C.O. Jellema waren ook nooit erg populair, of kregen last van ‘afgebladderde roem’. Volgens het roem-criterium zou Spinoza nooit in het rijtje hebben kunnen komen.
Maar méér dan één iemand bij het Letterkundig Museum is van mening geweest dat Spinoza in dat Pantheon thuis hoort.*)
Ik ben blij en vind het terecht dat Spinoza door het Letterkundig Museum ook als een van de Nederlandse schrijversgoden wordt erkend. Daarmee is een daad gesteld. Helemaal mee eens, want telkens als ik hem – Spinoza, in vertaling uiteraard – lees, kan ik ook erg genieten van de stijl waarin hij zijn gedachten vorm geeft. De Verhandeling over de verbetering van het verstand, het Theologisch-politiek traktaat, en de voorredes, appendices, corrolaria en scholia van de Ethica zijn niet alleen qua inhoud, maar zeker ook qua stijl zeer te genieten.
Jammer is dan weer wel dat het tekstje in het overzicht van alle auteurs, wat Spinoza aangaat een beetje oubollig is: “Deze grote denker verdient de kost met het slijpen van lenzen. In de vierdelige televisieserie Hoffman’s honger naar de roman van Leon de Winter speelt Spinoza (vertolkt door Huub Stapel) een belangrijke rol.”
Is dat nou echt het belangrijkste dat over Spinoza te melden is? [Hier]
