De Engelse journalist Harry Eyres (1958) schrijft wekelijks een column voor de Londense Financial Times. Gisteren had hij het over een expositie in de Akademie der Bildenden Künste in Wenen met werk van de 17e eeuwse Hollandse schilders Hendrick Cornelisz van Vliet en Emanuel de Witte.
Van de eerste geef ik hier een afbeelding van het interieur van de Nieuwe Kerk te Delft, waarin het graf wordt gegraven voor Willem van Oranje, ofwel Willem de Zwijger. Ik stel me er bij voor dat we het graf voor Spinoza ("that secular saint", volgens Harry Eyres) gegraven zien worden in de Nieuwe Kerk van Den Haag.
Van Emanuel de Witte is zeer bekend dit schilderij van de binnenplaats van de Beurs van Amsterdam, waar Spinoza zeker vaak geweest moet zijn.
Eigenlijk gaat de helft van Eyres's column over Spinoza, “the most remarkable thinker of their time and place – led a retiring and ascetic life – never converted to Christianity or any other religion but lived as a freethinker – in his great defence of secular, constitutional government and freedom of thought and speech, he questioned the special “chosenness” of the Jews and the continuing validity of Jewish law.
Hij veronderstelt dat “a similar spirit animated the naturalistic painters of church interiors and the retiring metaphysician.”
Een fraai stukje dat ik ’t liefst in z’n geheel zou citeren, maar dat hebben ze bij de Financial Times liever niet. Dus volsta ik met deze verwijzing.
