Spinoza en pornografie (in komkommertijd)

0
381

Hoe is het toch mogelijk: "Le chaste philosophe sans besoin", zoals Antonin Artaud dichtte, "de kuise filosoof zonder behoefte", in verband gebracht met pornografie! [zie dit blog]

Vorig jaar stond op het programma van de VHS zomerweek in Barchem o.a.: Inger Leemans: Spinozisme en/in erotische lectuur in de 17e eeuw.

Toen maakte ik, in tegenstelling tot dit jaar, nog een heel verslag van die week en noteerde in het blog van 31 juli 2012:

“’s Avonds vermaakte Inger Leemans ons met de erotische, zeg maar pornografische lectuur in de 17e eeuw. We leerden dat de vader der pornografie Pietro Aretino (1492 – 1556) is, wiens naam model stond voor het Aretijnse genre. Het meeste werk dat langs kwam was vooral grappig en satirisch van opzet. En ja, gezag, zowel wereldlijk maar vooral kerkelijk gezag, werd zwaar op de hak genomen, zodat pornografie wel als een vehikel voor politieke kritiek werd. De opkomst van dit genre is ook precies de tijd van de radicale Verlichting. “Livres philosophiques” is ook wel een andere term voor pornografie. We lazen tenslotte enige delen uit Thérèse philosophe (1747) waarschijnlijk van Jean-Baptiste Boyer d'Argens, dat passages heeft waarin een zekere Spinozistische invloed te onderkennen is. Maar al met al is er weinig relatie tussen Spinoza’s filosofie en de vrijzinnigheid van de pornografie te ontwaren.”