Spinoza echo van Meester Eckhart?

0
491

Dit blog is nog een kleine nasleep van de vorige blogs naar aanleiding van het boek Het raadsel Spinoza van Irvin D. Yalom. [Hier en hier en hier]
In Duitsland, waar het boek Das Spinoza-Problem pas in juni 2012 zal verschijnen, wordt het door de uitgever alvast aan de man gebracht met een opmerking als de volgende:
“Und trotzdem gibt es eine Verbindung zwischen ihnen [Spinoza & Rosenberg], von der kaum jemand weiß, denn bis zu seinem Tod war Rosenberg wie besessen vom Werk des jüdischen Rationalisten, als dessen »entschiedenster Verehrer« sich kein geringerer als Johann Wolfgang von Goethe bezeichnet.”

Dit is misleiding. Uiteraard weet ‘nauwelijks iemand’ van enige relatie tussen Rosenberg met Spinoza, want die is compleet door Yalom verzonnen.

Enfin, ik heb mij n.a.v. het boek nog wat verder met Alfred Rosenberg bezig gehouden en deed daarbij een ontdekking die ik hier wil vastleggen, om mij er van vrij te maken en tot andere dingen over te kunnen gaan. Maar wie weet breng ik iemand op een idee.

In Rosenbergs verfoeilijke boek Der Mythus des 20. Jahrhunderts, met als ondertitel “Eine Wertung der seelisch-geistigen Gestaltenkämpfe unserer Zeit”, dat voor het eerst werd gepubliceerd in 1930, waarin hij een ideologisch verleden en een gewenste Arische toekomst construeerde, had hij ook uitvoerige beschouwingen over Meister Eckhart. Die zag hij als de eerste Germaanse denker, in wie de ‘Nordische Seele’ van zijn ras geheel tot zelfbewustzijn geraakte, en die als eerste de ‘Urdogmen’ van het ‘hedendaagse Duitse geloof’ zou hebben vastgesteld, de eerste tenslotte, die volledig afrekende met de Latijns-Roomse ‘Aufpropfung’ waardoor de onafhankelijke groei van het vroeg-middeleeuwsche Duitschland werd belemmerd. [Ik maakte gebruik van een typering van Anton van Duinkerken in De Gemeenschap uit 1936 bij DBNL]. Van dat boek, dat terecht als uiterst gevaarlijk werd gezien, werden tot het eind van WO II meer dan een miljoen exemplaren verspreid. [cf hier over Rosenberg]