Sir Frederic Pollock in gesprek met een jonge student over Spinoza

0
469


In zijn Spinoza His
Life and Philosophy
uit 1880 behandelt Frederic Pollock [cf.
blog] hoe volgens hem Spinoza in zijn attributen-leer een
idealistische filosofie schetst. Niet het subjectieve idealisme dat vanuit het
intellect in gedachte dingen ziet die daar in werkelijkheid niet zouden zijn,
nee, in het denken is de wereld zowel subjectief als tegelijk objectief (in de
zin van “object van het denken”). Vanuit het denken kunnen we nooit bij de werkelijkheid
buiten het intellect komen – bij elke poging daartoe, blijken we in het denken te blijven. Pollock is door Berkeley  en Kant beïnvloed en schrijft Spinoza dus dogmatisch
denken toe, althans ziet het als louter speculatief zoals Spinoza de ‘werelden’
(attributen) van denken en dingen aan elkaar knoopt – ze als onlosmakelijk parallel
verlopend ziet. Na Spinoza's zgn. idealisme behandeld te hebben, last hij een intermezzo in:


At this stage some serious young students may be
disappointed. Only a young and ardent student, indeed, can be much disappointed
at finding that there is no last word in philosophy. But in such is the hope of
us older learners who have lost the first free play of youth, and we owe them
all the comfort and encouragement we can give them. Let us pause for a few
words of talk with our unknown young friend.