Dit portret van Spinoza staat tegenwoordig bekend als het “Haagse
Spinoza-portret”. Die naam kreeg het daar Johannes van Vloten het in 1877 bij
gelegenheid van de viering van Spinoza’s 200e sterfdag en de bekendmaking van
het plan om tot een standbeeld te komen, aan de gemeente Den Haag schonk.
Hijzelf had het verworven na een bezoek in 1846 aan de bejaarde theoloog H.E.G.
Paulus die het hem daarna toezond, samen met nog enige portretprenten. De theoloog
H.E.G. Paulus had bij de bibliothecaris van de Herzog August Bibliotheek in
Wolfenbüttel, de theoloog en vriend van Goethe en Lessing Ernst Theodor Langer
(1743 – 1820), deze kopie weten te verkrijgen van het Spinoza-schilderij dat
daar hing. Wie de maker is van de kopie is niet bekend. [Cf. blog]
De Gemeente Den Haag bracht het schilderij onder bij de collectie van het
Haags Historisch Museum, die het uitleende aan het Joods Historisch Museum dat
het vele jaren in de vaste presentatie had [cf. blog]. Ik neem aan dat het JHM een nieuwe kopie
de plaats van deze kopie zal laten innemen, want die is met de tegenwoordige
reproductie-technieken tamelijk eenvoudig te maken. Of misschien gaat het na die
tijdelijke Haagse tentoonstelling weer terug naar het JHM?
