Behalve de Poolse jezuïet Stanislaus Dunin-Borkowski ((1864-1934
– cf. blog en blog) was er nog een Poolse jezuïet die zich uitvoerig met
Spinoza heeft bezig gehouden: Pawel of Paul Siwek. In 1938 schreef hij ook een
stuk over zijn illustere ordebroeder:
“Spinoza w swietle badan ks. Stanislawa Dunin-Borkowskiego
S.J. [Spinoza in het licht van pater Stanislaw Dunin-Borkowski SJ – in: Przegl¹d
Filozoficzny 41, 1
(1938)]
Deze jezuïet, filosoof en psycholoog, zou een van de
grootste Poolse filosofen van de twintigste eeuw geweest zijn. Hij schreef meer
dan dertig boeken in zeven talen en zo'n 200 artikelen op het gebied van
filosofie en psychologie. Vooral is hij bekend vanwege zijn vertaling van de
werken van Aristoteles. Maar hij besteedde ook veel aandacht aan Spinoza.
Terwijl hij in Krakau de Middelbare school St Jacob bezocht,
verbleef hij in het jezuïeten seminarie. Op vijftienjarige
leeftijd, op 17 juli 1908, trad hij in bij de Sociëteit van Jezus waar een tweejarig
noviciaat op volgde. Op 11 juni 1911, hij was achttien jaar, deed hij zijn
eerste geloften, waarna hij in 1913 examen aflegde in de afdeling
Onderwijskunde. In de jaren 1913-1916 studeerde hij filosofie aan het Jezuïetencollege
van Krakow. Van 1916-1918 studeerde hij wiskunde, natuurkunde en Griekse taal
in Chyrowie aan de Jezuïetenacademie met de status van een hoge school en in
1919 begon hij met de studie theologie in Engeland, waar hij in Hastings op 24
augustus 1922 priester werd gewijd. Vervolgens zette hij n.a.v. zijn goede
resultaten in filosofie en theologie die studies voort aan de Gregoriaanse
Universiteit in Rome waar hij in 1927 twee doctoraatstitels behaalde: in de
filosofie en theologie. En wel met The
Psychological Parallelism According to Spinoza. In
de tussentijd verzorgde hij lezingen in de psychologie aan het Hoger Instituut
voor Wijsbegeerte van de Jezuïeten in Krakau. In 1930 promoveerde hij aan de
universiteit van Clermont-Ferrand, met de presentatie van twee boeken: L'ame et le corps d'apres Spinoza en La psychophysique humaine d'apres Aristote.
In datzelfde jaar deed hij zijn religieuze professie.
[Ik geef dit zo uitgebreid weer, daar het een illustratie is van de uitgebreide
Jezuïtenopleiding]
“In my theses on Spinoza, I tried to prove the nullity of
the monistpantheist solution of psychological problems, that is, of the
problems which concern the mutual relations of soul and body.” (Zo schreef hij
in zijn stuk
voor The Book of Catholic Authors]
