Onlangs tikte ik bij de Slegte het door Frans de Haan vertaalde boek van Paul Hazard op de kop, De crisis in het Europese denken. Europa op de drempel van de Verlichting, 1680-1715. [Amsterdam, 1990].
Kennisneming van dat beroemde boek van de Franse historicus Paul Hazard, La Crise de la conscience Européenne (1680-1715), verschenen in 1935, is nog steeds zeer de moeite waard.
Voor Hazard die literatuurwetenschapper en literatuurhistoricus was, werd dit een uitstapje naar de ideeëngeschiedenis, waarin overigens toch ook veel literatuur behandeld werd. Hazard deed geen eigen archiefonderzoek; zijn bronnen zijn vooral boeken en tijdschriften.
De opkomende Verlichting was een beweging die de bestaande maatschappij op allerlei terreinen bekritiseerde en probeerde haar te vernieuwen. Hazard bespreekt vooral de moeizame omgang van de traditionelen met die nieuwe, vrije denkbeelden.
