Al enige malen was ik tegengekomen dat Willem Meijer, over wie ik eerder een blog had, een artikel had geschreven, getiteld Bismarck en Spinoza. Waarschijnlijk had ik het ook gelezen bij Siebe Thissen, die het stuk ‘een lofrede op Bismarck’ noemde, “waarin hij de Duitse kanselier op een lijn plaatst met 'groote denkers' als Spinoza, Rousseau en Goethe. In Bismarcks 'Real-Politik' komen Spinoza's opvattingen over de staat het meest pregnant tot uitdrukking. Net als Spinoza zou Bismarck de liefde voor het vaderland en voor de staat boven alle andere belangen stellen, waaronder bijbelse voorschriften. Hoewel de rijkskanselier, in tegenstelling tot Spinoza, maar weinig oog heeft voor het vraagstuk van de volkssoevereiniteit, trekken beiden toch eenzelfde conclusie: overheidsegoïsme is de noodzakelijke grondslag van iedere zichzelf respecterende staat. […] Meijer en zijn promotor Van der Wijck liepen vooruit op de autoritaire eenheidsstaat die de spinozist Johan Herman Carp later in het nationaal-socialisme gerealiseerd zal zien." [Hebben we toch Carp weer… Hier]
Welnu, dit artikel trof ik aan in een door Microsoft gescande jaargang van het Tijdschrift voor Wijsbegeerte uit een Canadese bibliotheek. De wereld wordt almaar kleiner.
Ik heb het in ander jasje gestoken en op benedictusdespinoza.nl geplaatst. Het telt zo slechts 4 pagina's.
N.B. op 15 januari 2015 het PDF naar een veiliger omgeving overgebracht.
Nu laat Meijer wel weten dat hij een artikel van Heinrich Rosin samenvat en doorgeeft, maar hij vergat de titel ervan te melden. Dat doe ik hier dan; het betrof:
H. Rosin, Bismarck und Spinoza, Parallelen ihrer Staatsanschauung. In: Festschrift Otto Gierke zum siebstigsten Geburtstag (1911), p. 383.
