Norman Mailer (1923 – 2007) refereerde bij zijn bar mitswa aan Spinoza

0
588

Uit de vorig jaar verschenen
nieuwe omvangrijke biografie van J. Michael Lennon, Norman Mailer:
A Double Life
[Simon
and Schuster
, 2013 – 960 pages- books.google]
pluk ik een kleine anekdote.

Z'n grootvader van moederskant,
Hyman Jehudi Schneider (geboren in 1859) moet in Lithouwen (toen deel
van Rusland) een begaafd studentje van Tora en Talmoed geweest zijn,
zodat hij al op 16-jarige leeftijd rabbijn werd. In 1891 kwam hij in
Amerika aan, waar hij na wat omzwervingen een koshere kruidenierszaak
begon en joodse gezinnen Hebreewse les gaf. En daarbij verhalen uit
de Talmoed opdiste en graag over zijn held Baruch Spinoza vertelde.
[p. 9] Volgens zijn ouders had hun zoon zijn talenten van die
grootvader die in 1928 overleed toen Norman Mailer vijf jaar was. Het
boek vertelt niet of Norman van zijn grootvader iets over Spinoza
hoorde.

Wel is te lezen dat hij wellicht
van zijn eigen leraar Hebreeuws over Spinoza vernam. Tijdens zijn
toespraakje bij gelegenheid van zijn bar mitswa aan Spinoza
refereerde.

"Coached by his Hebrew
teacher, who had leftist sympathies, Mailer wrote, memorized, and
delivered a five-hundred-word bar mitzvah speech that was, with two
exceptions, conventional. He began by thanking his family, citing the
commandments, and stating his joy at becoming "a member of the
people of Israel." He lauded some great Jews—Moses Maimonides,
Albert Einstein, Baruch Spinoza, and Karl Marx. Naming these last
two—a freethinking excommunicant and an atheist radical—raised a
few eyebrows and "the rabbi looked very pale" after his
speech, Mailer remembered. In the second notable remark in his
speech, he said, "Yes, my friends! From now on I become a Jew,
but not a MAYOFIS JEW, with a bent back to receive innocently the
inhuman Nazis. I become a Jew to uphold the ideals and strengths of
Judaism, and the rights of my country." [p. 21]

Verder is in het hele boek niets
meer over Spinoza te lezen. Spinoza is bij Norman Mailer dus niet de
passie geworden die het voor zijn grootvader van moederskant geweest
moet zijn.