Nog eens over de "meesterlijke toelichtingen van Rikus Koops op de door hem hertaalde Korte Verhandeling"

0
417

Op 3 april had ik een behoorlijk enthousiaste eerste bespreking van de door Rikus Koops hertaalde en toegelichte Korte Verhandeling. Ik sprak van “grandioze toelichtingen en bovenal een schitterende tekst De waarde van de Korte Verhandeling.” Van iemand kreeg ik via de e-mail de vraag of ik daar voorbeelden van kon geven.

Ik zal één voorbeeld geven dat naar ik hoop sprekend genoeg is. Mignini geeft talrijke technische toelichtingen, maar niet of nauwelijks toelichtingen die bijdragen tot beter begrip van de tekst. Bijvoorbeeld in hoofdstuk 3 van eerste deel [Dat God een oorzaak van alles is], loopt Spinoza een achttal verdelingen van typen oorzaak na. Wie begrijpt daarvan de “minvoorneem-beginnende oorzaak en is God niet”. Ik las ergens (bij Martin J. Bac, Perfect Will Theology, Brill; books.google) dat Spinoza kennelijk de Institutionum logicarum van Franco Burgersdijck (Leiden, 1626) op zijn schrijftafel had liggen. Je ziet hem de typeringen langslopen en daarvan gebruiken wat hem van pas komt en bekritiseren waarmee hij het niet eens is.