Het gaat
uiteraard niet echt om die beeldspraak die Spinoza op twee plaatsen gebruikt
(in twee verschillende betekenissen), maar om de vraag of en hoe het menselijk
verstand met het goddelijke te vergelijken is. Het gaat m.n. over hoe Ethica 1/17s gelezen moet worden – het is
er op dit blog vaak over gegaan [in dit blog wordt naar vele andere hierover verwezen]
N.a.v. het recente
blog [“Schitterende bespreking door Han van Ruler van
Alexander X. Douglas' "Spinoza & Dutch Cartesianism", een
bespreking die bij nader inzien toch minder schitterend bleek…], waarin weer
even naar Spinoza’s veelgeciteerde (maar vaak niet begrepen) beeldspraak over
het sterrenbeeld hond en de blaffende hond, verwezen werd, zond iemand mij het
PDF toe van de recente vertaling in het Engels van het artikel uit 1950 van Alexandre
Koyré “Le chien, constellation céleste, et le chien, animal aboyant” [in Revue de Métaphysique et de Morale, 55°
Année, N°1, Jan-Mar 1950, pp. 50-59.]. Die vertaling verscheen eind 2014: Alexandre
Koyré: “The dog that is a heavenly constellation and the dog that is a barking animal
(1950)”: Introduction and Translation, Oberto Marrama, Université du Québec à
Trois-Rivières [in: The Leibniz Review,
Volume 24, December 2014, p. 95 – 108] [Cf.]
Merk en
passant op dat Leibniz z’n internationale tijdschrift heeft…
De motivering
voor de vertaling van dit 65-jaar geleden verschenen artikel is het feit dat in
het Angelsaksische taalgebied nog steeds blijkt dat Spinoza scholars (zoals Genevieve
Lloyd in 1990 en zelfs Susan James in 2012) er blijk van geven Spinoza’s visie in
dezen niet correct te pakken te hebben.
Het zijn
niet de eerste de besten die dat overkomt. Mogens Lærke had al in Leibniz lecteur de Spinoza (2008) laten
zien hoe Leibniz worstelde met het lezen van 1/17s en heeft dit op een makkelijker
toegankelijke plaats nog eens beschreven, n.l. in “Leibniz on Spinoza’s Tractatus de Intellectus
Emendatione”, [in Yitzhak Melamed (ed.), The Young Spinoza: A
Metaphysician in the Making, Oxford/New York, Oxford University Press,
2015, p. 106 – 120 –in te zien in books.google]
Wat dat aangaat mogen we er best trots op zijn op dit blog
al in een vroeg stadium erop gewezen te hebben dat Spinoza in de Ethica in tegenstelling tot in de CM niet meer achter de opvatting stond dat
het menselijk verstand niet te vergelijken was met het goddelijk verstand (zoals
het sterrebeeld hond met de blaffende hond alleen de naam gemeen heeft). Meermalen
was hier te lezen dat hetgeen Spinoza in 1/17s betoogde een contrafactische
redering was. Alexandre Koyré bleek dit in 1950 als een reductio
ad absurdum aangeduid te hebben.
Doel van
dit blog is om op deze Engelse vertaling te wijzen [cf.]. Daarbij neem ik hierna de inleiding van de vertaler graag
over (met weglating van de eindnoten).
