Trouw dat vaak aan lange In Memoriams doet – onlangs hadden ze de dood van de vandaag begraven Simon Vinkenoog als openingsartikel groot op de voorpagina – heeft vandaag een klein berichtje over het overlijden gisteren van de beroemde Poolse filosoof Leszek Kolakowski. Het wat grotere artikel komt misschien nog.
Na de Tweede Wereldoorlog begon Kolakowski die tijdens de oorlog door zelfstudie en wat private lessen z’n einddiploma middelbare school had behaald, met de studie filosofie aan de universiteit van Lodz. In 1953 behaalde hij zijn doctoraat aan de universiteit van Warschau met een proefschrift over, jawel, Spinoza. En in 1958 publiceerde hij een boek over Spinoza, getiteld: Het Individu en de Oneindigheid.
Aan diezelfde universiteit van Warschau werd hij in 1959 hoogleraar in de geschiedenis van de filosofie. Hij was in die tijd (anders kreeg je trouwens geen aanstelling) aanhanger van de communistische partij, maar een kritische die zich langzamerhand tot een tegenstander ontwikkelde. In 1966 werd hij uit de communistische Poolse Verenigde Arbeiderspartij gezet nadat hij in het openbaar het regime in Warschau was afgevallen. In 1968 werd hij bij de universiteit ontslagen wegens zijn voortdurende kritiek op het beleid van de communistische partij en wegens zijn pleidooi voor persvrijheid. Spinoza zal aan hem zijn blijven knagen… In 1970 verliet hij zijn geboorteland en vestigde zich in Groot-Brittannië, waar hij in Oxford kon doceren; alsmede in Amerika en Canada.
