Momenteel ligt het boek van Jan Drentje, Thorbecke, een filosoof in de politiek [Boom, Amsterdam, 2004] bij Selexyz in de ramsj. Sowieso een schitterend boek over deze grootste staatsman van Nederland die ons de eerste grondwet bracht (en de HBS). Maar het boek is voor Spinozisten extra interessant, omdat Thorbecke zo uiterst serieus met Spinoza´s Ethica bezig is geweest. En dat komt in dit boek op vele plaatsen uitvoerig aan de orde.
Je kunt goed merken dat Drentje niet alleen historicus maar ook filosoof is. Hoe hij in een paar bladzijden de Pantheïsme-strijd in Duitsland schetst is werkelijk subliem. Ook waar hij uitvoerig Thorbecke´s filosofische ontwikkeling en strijd beschrijft, lees je een auteur die begrijpt waar hij het over heeft – ook als het over Spinoza gaat.
Wat ik mistte bij Safranski in zijn boeken over Schiller, de Romantiek en de vriendschap tussen Goethe en Schiller (geen woord over Spinoza), is bij Jan Drentje wel anders. Thorbecke’s uitgebreide studiereis naar Duitsland, zijn ontmoeting met Schelling t.t.v. van zijn worsteling in zijn denken met de metafysische dilemma’s over de relatie tussen het eeuwige en het tijdelijke… het wordt allemaal uitvoerig en zeer goed leesbaar beschreven.