Irvin Yalom’s boek, The Spinoza Problem, in het Nederlands merkwaardigerwijs vertaald als Het raadsel Spinoza, is inmiddels in vele landen en zeker in Nederland in grote stapels over de toonbank gegaan. In het blog van 22 februari 2012 besprak ik het kritisch onder de titel: “Het raadsel Spinoza. Te bedacht – een teleurstelling.” Maar er blijken lezers te zijn die het boek waarderen.
Zojuist verscheen in het recentste nummer van De Vrijdenker (jg. 43, nr 4, mei 2012) een recensie van het boek van Yalom van de hand van Michiel Wielema. Wielema is bij Spinozisten bekend vanwege zijn boek The March of the Libertines. Spinozists and the Dutch Reformed Church (1660 – 1750) (2004) en zijn onlangs bij Brill uitgekomen vertaling in het Engels van Adriaen Koerbags "Een Ligt schijnende in duystere Plaatsen.”
Wat blijkt? Alfred Rosenberg (1893-1946) over wiens zgn. ‘obsessie met Spinoza’ het hele boek van Yalom draait, had integendeel nogal een dedain voor Spinoza. Yalom beweert zich op hoofdlijnen aan de werkelijke geschiedenis te hebben gehouden, waarvoor hij veel research zou hebben gedaan en alles wat er maar over Rosenberg te vinden was, zou hebben gebruikt. Maar aan de enige uitspraak over Spinoza die Rosenberg deed in Die Spur des Juden im Wandel der Zeiten (1920), zijn eerste boek, besteedt Yalom geen aandacht, hoewel hij het betreffende boek wel op twee plaatsen vermeldt.
