Hendrik
Valk, Zelfportret, 1919, gouache, papier, 45 x 33 cm [van hier]
Momenteel loopt in Museum De Lakenhal in Leiden de
tentoonstelling “Hendrik Valk. Tussen figuratie en abstractie” (t/m 29
november). Gisteren liet Trouw de nieuwe aanwinst zien uit een schenking van
Valks dochter aan de Lakenhal: de triptiek uit 1925. Donderdag had
NRC-Handelsblad een groot artikel van Janneke Wesseling over Hendrik Valk en
deze tentoonstelling van zijn Leidse werk. Zij schrijft:
Religie en kunst waren in deze vroege periode voor Valk zo ongeveer hetzelfde.
Hij las Spinoza's Ethica en liet zich
inspireren door Het sieraad der
Geestelijke bruiloft van de veertiende-eeuwse mysticus Johannes Ruusbroec.
Valks zwaar-symbolische en pathetische Triptiek (1925) is er het meest extreme
voorbeeld van. De vormen zijn vereenvoudigd en geabstraheerd, met een lineaire,
geometrische compositie en monochrome vlakken in een gereduceerd palet.
Theo van Doesberg had hem uitgenodigd om zich aan te sluiten
bij de in 1917 begonnen kunstenaarsbeweging “De Stijl”, maar dat deed Valk
niet: zij lagen elkaar niet, Valk bleef liever op zichzelf werken (wat hij z’n
hele leven deed) en gaf zich nooit helemaal over aan uitsluitend abstract werk.
Maar zijn werk had wel eenzelfde helderheid als De Stijl van strakke lijnen,
heldere kleuren en een minimum aan details. [Cf.]
Het staat er zo simpel: “Hij las Spinoza’s Ethica.” Of er meer over bekend is, weet
ik niet, maar dat werk lees je niet zomaar even. Misschien is hij er intensief
mee bezig geweest en heeft hij ermee geworsteld, net als sommige leden van De
Stijl, zoals Georges Vantongerloo (cf. blog).
Hendrik Valk, Triptiek (1925) Museum De Lakenhal, Leiden. Schenking Else Valk, 2015 [Cf.]
