Georges Vantongerloo (1886 – 1965) ontleende Denkbilder aan Spinoza

0
354

Op 3 maart had ik een blog n.a.v. mijn bezoek aan de tentoonstelling Georges Vantongerloo: Voor een nieuwe wereld die momenteel (tot 16 mei '10) loopt in het Gemeentemuseum Den Haag. Ik vind het de moeite waard er nog even op door te gaan.

Daar ik nieuwsgierig was geworden naar hoe de Belgische kunstenaar Georges Vantongerloo de Ethica van Spinoza had ontdekt en in zijn kunsttheoretisch en praktisch schilder- en beeldhouwwerk had proberen toe te passen, heb ik moeite gedaan de dissertatie Denkbilder, Materialien zur entwicklung von Georges Vantongerloo van Angela Thomas uit 1987 te pakken te krijgen.

George Vantongerloo, Komposition aus dem Ovoid, 1918, Mahagony-Holz, farbig gefasst, Ocno 9Angela Thomas claimt (en dat zal wel terecht zijn) ontdekt te hebben wat noch zijn toenmalige collega-medewerkers van De Stijl en de redacteur van de gelijknamige kunsttijdschrift, Theo van Doesburg, noch latere kunsthistorici wisten resp. hadden ontdekt: namelijk hoe Bekijk de afbeelding op ware grootteVantongerloo in zijn eerste artikel in De Stijl, “Reflexions” geheten, zich zonder Spinoza’s naam te noemen op diens Ethica had gebaseerd en hele teksten uit de in 1905 uitgekomen Nederlandse vertaling van W. Meijer naar het Frans had vertaald en letterlijk in zijn artikel had opgenomen.