Eerste kennismaking met Van Buuren’s Spinoza 2

0
452


In vervolg op het vorige blog over het boek van Hans Achterhuis & Maarten
van Buuren, Erfenis zonder testament.
filosofische overwegingen bij de tien geboden
, waarin ik benadruk dat Van
Buuren hier alvast iets behandelt van wat hij van Spinoza heeft geleerd, breng
ik hier enige alinea’s die daarvan iets meer tonen. Na een passage over de
scholastieke  causa transiens en de causa immanens schrijft hij:


“De revolutionaire wending die
Spinoza teweegbrengt in zijn filosofie is nu dat hij, volstrekt in strijd met
de scholastiek en met de theologie van zijn tijd, God definieert als causa immanens, met als verbluffende
consequentie dat hij God afwijst als causa
transiens
, dat wil zeggen God als externe oorzaak en schepper van mens en
wereld. Spinoza geeft in zijn werk twee tegengestelde definities van God.” [p.
22]


Een scherpe samenvatting. Hij doelt daar uiteraard wat die twee
tegengestelde definities van God betreft op de verbeelde Bijbelse God en de
Ware God, die de natuur is. Hierna gaat hij over in een behandeling van het
schema “oorzaak – gevolg”. En dan volgt een tekst die – goed beschouwd, zo ervaar
ik het althans – iets van discussies op dit weblog laat zien. Ik geef hierna
drie aaneensluitende alinea’s uit zijn tekst: