E.G. Kolbenheyer’s "Amor Dei. Ein Spinoza-Roman" waarin Spinoza volksideologisch werd gebruikt

0
459


Erwin Guido Kolbenheyer (1878 – 1962) was een succesvol Oostenrijks-Duits
romanschrijver, toneelschrijver en dichter. Zijn hoofdwerk Paracelsus verscheen als trilogie van 1917 – 1926, maar hij begon
met Spinoza.

              


                                    [hier de uitgave uit 1912]  


Na zijn drama Giordano Bruno uit 1903, was zijn eerste roman
Amor Dei. Ein Spinoza-Roman, die
in 1908 bij Verlag
Georg Müller in
München
verscheen
. Er volgden meerdere drukken; tot 1939 werden er meer dan
vijftigduizend exemplaren van gedrukt. Theun de Vries vertaalde het boek
van E.G. Kolbenheyer, van wiens  nationaalsocialistische activiteiten De Vries
geen vermoeden zal hebben gehad, als Amor fati, Levensroman van Spinoza
(1937). 
 


Kolbenheyer geloofde sterk in fundamenteel biologisch onderscheid
tussen de volkeren, en deed z’n best in z’n werk allerlei kenmerken van het ‘deutschen
Volkstums’ aan te wijzen. Tussen 1933 en 1944 ondersteunde hij het
nationaalsocialisme in redevoeringen en teksten. In 1940 trad hij toe tot de
NSDAP en in 1944 werd hij door Hitler op een “Sonderliste der
Gottbegnadetenliste mit den sechs wichtigsten Schriftstellern” gezet wat hem
meerdere privileges opleverde. Na 1945 kreeg hij vanwege zijn actieve ondersteuning
van het nationaalsocia-lisme een schrijfverbod voor vijf jaar.

Je kunt het ook mooi zeggen: Kolbenheyer "suchte Probleme der deutschen Vergangenheit und Gegenwart von einem „biologischen Naturalismus“ her neu zu deuten." [Cf.] Alsof hij Spinoza en diens naturalisme achter zich had…  


Terug naar zijn Spinoza-boek.