Dominic Erdozain, The
Soul of Doubt. The Religious Roots of Unbelief From Luther to Marx. Oxford University Press, 2015 – books.google
–
Zoals Charles Taylor claimde dat het secularisme, zeker in z’n
moraliteit afgeleid is van de ethiek van het christendom, wil Erdozain laten
zien dat centrale figuren die aan de
wieg van het moderne secularisme stonden— Spinoza, Voltaire, Darwin en Marx —niet
zozeer gemotiveerd waren door rationele en wetenschappelijke motieven, maar
door vooral morele en dat ze die aan het christendom ontleenden. Hun ethiek en
empathie lijken zó christelijk dat die wel van christelijke huize moeten stammen.
[Het jodendom wordt dan even over het hoofd gezien].
In zijn inleiding, die hij op academia.edu heeft geplaatst, schrijft Erdozain over zijn in beginsel
sympathiek uitgangspunt:
“My concern is not the
theological question of what Christendom was or claimed to be. It is fair
analysis of the critics, heretics, and troublemakers, whose motives in rattling
what has passed at various times for religious orthodoxy have been as
consistently misrepresented by their admirers as their enemies. Voltaire is a
case in point; Spinoza is the supreme example. Very few of the skeptics
encountered in these pages were atheists, and those that were continued to
measure religion by Christian standards.
Conscience outlived conscious belief. One of my claims is that modernity has
been characterized by the internalization of religious ideas, not their
disintegration."
