In de editie van 24 maart 2016 had Michel Onfray in het Franse
weekblad Marianne een essay: "Le
débat intellectuel est noyé dans la manie binaire." Het is niet online aan
te klikken [ cf.], maar uit een reactie van rédactrice Martine Gozlan in
de volgende editie die wél online staat, zou hij hebben geschreven: «Tant que
l'interdiction philosophique sera signifiée d'inscrire le Coran dans sa
configuration humaine et historique, un Spinoza musulman ne saurait être
possible ou pensable.»
Dit onderwerp, de afwezigheid van een Spinoza in de
moslimwereld, is in het verleden op dit blog vaker aan de orde geweest. Maar
zoals Michel Onfray het probleem van die afwezigheid brengt, is wel heel
merkwaardig: alsof in het geval van Spinoza de ruimte om de Bijbel wetenschappelijk
als menselijke, historisch ontstane tekst te bestuderen, vooraf ging aan het
verschijnen van Spinoza! Alsof die ruimte juist niet kon gaan ontstaan dóór het
vrijmoedige rationele optreden van Spinoza.
Martine Gozlan legt in haar
reactie het accent op vergelijkbare gevechten die al eeuwen geleden binnen de
moslimwereld zouden zijn gevoerd. Door haar en door reagerenden worden diverse
kandidaten als moslim-Spinoza’s genoemd.
