Er is in de loop der tijd vaak kritiek uitgeoefend op de
manier waarop de Ethica is geschreven: erg moeilijk, veel stappen worden gemist, geen toelichting van de eigen ontdekking (zoals b.v. Descartes wel deed).
Aaron Garrett bespreekt in "The Virtues of Geometry" de sterke
kanten van de aanpak.
Al zo'n vijf jaar heb ik in het blog waarin ik regelmatig de titels verzamelde van een
boek dat Michael Della Rocca als redacteur heeft en dat moet verschijnen als The Oxford Handbook of Spinoza (maar dat
almaar uitblijft) ook vermeld dat daarin het genoemde artikel van Aaron Garrett
zou worden opgenomen.
Onlangs ontdekte ik dat hij het op academia.edu
heeft geplaatst. Een verrassend interessant artikel dat ik ieder ter lezing
aanraad. Mij gaf het een beter inzicht in de merites die de geometrische
ordening voor Spinoza gehad moet hebben.
Hij behandelt als sterke punten van de geometrische ordening:
transparency, force, security, Scale,
compactness, flexibility, generality en sense-independence. Voor de
betekenis van dit alles verwijs ik naar het artikel. Hij behandelt daarin
uiteraard ook het verschil van analyse en synthese – en de behandeling van stof
in Analytic order versus de geometrical order.
En hij maakt op creatieve manier inzichtelijk waarom Spinoza
ons niet laat zien welke analytische methode bij hem vooraf ging aan zijn
synthetische presentatie in geometrische orde. Spinoza laat niet zien hoe hij
zijn kennis verwierf, maar behandelt de stof zo dat de lezer z´n eigen ´analytische’
ontdekkingen doet door lezen en herlezen en er almaar meer van te begrijpen – stukje bij beetje. En zo is de Ethica eigenlijk te zien als een combinatie van analyse en synthese.
Een fascinerend artikel, waarop ik ooit nog eens terugkom
als ik de draad van de ´idea Dei´ weer eens oppak, zoals mijn bedoeling is.
