Breviarium Spinozanum: Eén idee op twee manieren bezien

0
332


… n.l. als idee ontstaan in het attribuut denken en tevens
als idee in het goddelijk Verstand…


Tot dit blog kom ik n.a.v. de reacties en discussie op een vorig blog. Ik heb nog eens nagedacht en – naast de reacties – Spinoza’s teksten nog eens op me laten inwerken en kom tot het volgende. Het is te
groot voor een reactie en dus maak ik gebruik van het prerogatief van een blogger
en open een nieuw blog.


Inleiding
Spinoza vond het zeer belangrijk om de mensen het denkbeeld uit hun hoofd te
krijgen dat het zo was dat God de dingen en de mensen schiep door eerst te
bedenken wat en hoe hij het wilde hebben en ze dan naar dat beeld te maken. Zo
stelden ze de zaken volkomen verkeerd voor: alsof God als een mens was en als een
menselijk maker, b.v. als een meubelmaker of architect, te werk ging.


In 1/17s had hij al betoogd dat het verstand niet tot het
wezen van God behoorde. Maar hij vond het wel belangrijk om van het
traditionele theologische begrip van Gods Verstand gebruik te maken, maar het
dan op een heel andere plek in zijn systeem op te nemen en het een andere rol
dan bij de mensen te geven.
in 1/31 konden we lezen dat het oneindige verstand (Idea Dei, of Gods Verstand)
tot de genatuurde en niet tot de naturende natuur moest worden gerekend.
Verstand is een modus van denken die door het attribuut Denken tot uitdrukking
wordt gebracht en zonder dat attribuut niet kan bestaan, noch kan worden
gedacht, lezen we in het bewijs 1/31d.