Op 2 januari van dit jaar had Trouw een artikel over de joodse religieuze voorwerpen als chanoekalampen en thorarollen die door de Duitse bezetter uit synagogen, musea en huizen werden geroofd. De nazi’s waren voornamelijk geïnteresseerd in joodse archieven en bibliotheken: deze dienden als belangrijke bronnen voor de bestudering van het volgens de nazi-ideologie ‘verderfelijke’ joodse gedachtegoed. Maar ook ceremoniële objecten van musea, synagogen en particulieren werden in beslag genomen. De Duitsers legden van die geroofde voorwerpen gedetailleerde lijsten aan. Die Duitse inventarislijst is na de oorlog samen met een groot aantal kisten geroofde joodse spullen door de Amerikanen gevonden in een depot zestig kilometer ten noorden van Frankfurt.
Niet lang na het begin van de bezetting werd door de Duitse bezetter de Vereniging Het Spinozahuis ontbonden. De zgn. Einsatzstab Rosenberg had een oogje laten vallen op de kostbare boekerij die naar Frankfurt am Main in Duitsland werd getransporteerd. Na de oorlog kwam de genaaste boekerij, waarvan de verblijfplaats door de Algemeen Rijksarchivaris was opgespoord, bijna in z’n geheel terug uit Duitse handen. Slechts enkele boekdelen, wat ingelijste portretten en wat kleinere voorwerpen werden gemist. [Daarover eerder dit blog]
Welnu, over die Einsatzstab Rosenberg verschijnt, binnenkort een boek van de succesvolle auteur Irvin D. Yalom: The Spinoza Problem. A Novel. Basic Books [ISBN: 9780465029631], zo heb ik al eerder geblogd en trouwens ook al op 22 februari 2010.
