Academische Boekengids nr 94: geen Spinoza

0
330

In een reactie van 10 mei 2012 schreef Michiel Wielema dat hij bezig was met een recensie voor de Academische Boekengids van drie boeken [van David Wertheim, Salvation through Spinoza (2011); Daniel Schwartz, The First Modern Jew. Spinoza and the History of an Image (2012); en Dirk Rupnow, Judenforschung im Dritten Reich. Wissenschaft zwischen Politik, Propaganda und Ideologie (2011)]. Ik hoopte dat deze in de september-aflevering zou verschijnen en ging af en toe eens kijken of die al verschenen was.

Vandaag zie ik ABG nr. 94, de september-aflevering, op internet staan, maar zonder Michiel Wielema. Jammer, nog even wachten dus (hoop uiteraard dat het wel doorgaat). Wel is er een artikel van Wiep van Bunge: “Over de toekomst van het Nederlands in de wetenschap” [zie hier]. Geen woord erin over Spinoza, waaraan je maar weer eens ziet dat Wiep van Bunge, als het er op aan komt, niet echt wat met Spinoza heeft. Iemand die wél een bijzondere band met Spinoza heeft, bij wie Spinoza méér is dan een van de figuren die je tegenkomt in je vakgebied (geschiedenis van de filosofie), zou toch altijd wel iets weten te verzinnen om ook de naam van Spinoza minstens even te laten vallen.

Ik geef enige voorbeelden van hoe dat had gekund. Uitvoerig spreekt hij over het Latijn, het Engels van de 17e eeuw, en daar had hij kunnen vertellen hoe Spinoza uitdrukkelijk Latijn leerde om in de wetenschapswereld mee te kunnen doen. Van Fichte citeert hij de opvatting dat écht ‘denken’ altijd denken in de moedertaal was. Daar had zo die uitspraak van Spinoza aangeplakt kunnen worden: "ik wenschte wel dat ik in de taal, waar mee ik op gebrocht ben, mocht schryven. ik sow mogelyk myn gedaghte beeter konnen uytdrukke," [Brief 19 aan Willem van Bleyenbergh]. QED.