A Book Forged in Hell – een werkelijk schitterend boek

0
326

Het heeft even geduurd voor ik dit boek dat ik in een blog van 27 sept. en trouwens al eerder op 12 juli 2011 aankondigde, kon beginnen te lezen.

Ik las Steven Nadler's A Book Forged in Hell. Spinoza's Scandalous Treatise and the Birth of the Secular Age [Princeton University Press, 2011] als e-book, maar had lange tijd problemen met mijn tablet. Maar hier is dan eindelijk het verslag van mijn leeservaring.

Dit is werkelijk een schitterend boek – een boek zoals er over de Tractatus theologico-politicus (TTP) nog geen bestond (althans mij is er geen bekend). Steven Nadler maakt duidelijk hoe zowel Spinoza als de ontdane theologische bestrijders van de TTP gelijk hadden. De laatsten hadden gelijk dat het echt een door en door gevaarlijk boek betrof dat het vertrouwen in de vanouds bestaande geloofsovertuigingen kon ondermijnen. Spinoza had gelijk dat velen niet kunnen loskomen van hun vooroordelen en superstitieuze geloofsovertuigingen, waardoor ze zich niet voor een nieuwe wetenschappelijke zienswijze konden openstellen. Die in de werkelijkheid van de 17e eeuw bestaande spanningsverhouding, tussen twee als het ware totaal verschillende werelden, maakt dat dit, zonder een soort van plot, toch een uiterst spannend boek is – suspense van de bovenste plank.

Nadler weet die spanning en dus de aandacht van de lezer goed vast te houden door – waarin hij intussen bewezen heeft goed te zijn – historische met filosofisch inhoudelijke kennis af te wisselen en soms te mengen.